Migren, binlerce yıldan beri bilinen, genellikle ataklar halinde başlayıp şiddetli bir baş ağrısına neden olan nörolojik bir hastalıktır. Atakların süresi 4 saat ile başlayıp 72 saate kadar uzayabilir.
Migren, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından dünyada iş yapamamaya yol açan hastalıklar arasında 19. Sıraya (kadınlarda 12. Sıraya) yerleştirilmiştir.
Migren çocukluk çağı başlangıçlı olabilir, hastaların %80 ininden fazlasında atakların başlangıcı 30 yaş öncesindedir.
Baş ağrısı tek veya iki taraflı olabilir, zonklayıcı, orta veya ileri şiddette olup fiziksel aktiviteyle artabilir. Buna iştahsızlık, mide bulantısı ve ışığa, sese, kokuya aşırı hassasiyet eşlik edebilir.
Migreni Tetikleyen Faktörler
- Stres
- Hormonel değişiklikler (menstürial siklus)
- Uyku düzensizliği (fazla veya az uyuma)
- Yüksek rakım
- İklim değişikliği
- Alkol ve sigara tüketimi
- Açlık/Öğün atlama
- Beslenme
Migren ataklarını tetikleyebilecek besinler
- Peynir
- Alkollü içecekler (bira, şarap,viski)
- Sakatatlar (karaciğer, beyin,böbrek,işkembe)
- Sucuk, salam, sosis, pastırma gibi şarküteri ürünleri (sodyum nitrat içerirler)
- Hazır et ve tavuk suyu tabletleri (monosodyum glutamat içerir)
- Deniz ürünleri (kalamar, karides, midye)
- Konserve besinler
- Turunçgiller (portakal, mandalina, greyfurt,limon)
- Yağlı ve baharatlı yiyecekler
- Kafeinli içecekler (çay, kahve, asitli içecekler)
- Çikolata
- Bakla
- Maya
- Paketli/hazır besinler (başlıca kimyasallar, monosodyum glutamat(MSG), nitrat,nitrit,feniletilamin ve histamin içeren diğer aminlerdir)
Bu besinler dışında öğün atlamak, açlık ve susuzluk da atakların başlamasına neden olabilir.
Migren hastaları bazen besin öğelerinden bir ya da birden fazlasına karşı aşırı hassas olabilirler. Bunun için bir migren günlüğü tutmak faydalı olacaktır.
Migren ataklarının çok çeşitli tetikleyicileri vardır. Kontrol edilebilir nedenlere olabildiğince dikkat etmek gerekir. Migrenli hastaların düzenli uyumaları, açlık ve susuzluk yaşamamaları ve öğün atlamamaları önerilmektedir. Çok gürültülü ortamlarda bulunmamaları, alkol ve sigara tüketmemeleri, hafif tempoda egzersiz yapmaları, nefes egzersizi,yoga veya meditasyon yapmaları ve mümkün olduğunca stresten uzak durmaları tavsiye edilir.
Düzenli beslenmeye ek olarak yedikleri besinlere dikkat edip atağı başlatan besinleri tespit etmek amaçlı besin tüketim kaydı tutmaları önem taşır çünkü her besin her hastaya aynı etkiyi yapmayabilir. Buna göre kişiye özgü bir beslenme programı planlanlamak büyük önem taşır.
Yapılan araştırmalarda migren ataklarını önlemek ve tedavi etmek için riboflovin,magnezyum, koenzim Q10, E vitamini gibi gıda takviyelerinin üzerinde araştırmalar yapılmıştır fakat migren tedavisindeki işlevselliğini anlamak için daha birçok araştırmaya ihtiyaç duyulmaktadır.
Sağlıklı Günler Dilerim
Diyetisyen Melis Tüzün
