Ebeveynlerin hatalı tutum ve davranışları

featured
Paylaş

Bu Yazıyı Paylaş

veya linki kopyala

Hepinize merhaba saygıdeğer haber228.com okurları. Bu haftaki yazımızda en çok rastladığımız birkaç yanlış ebeveyn davranış ve tutumları hakkında aileleri bilgilendirmek istedim çünkü son dönemde ailelerden ve onların çocuklarına karşı olan tutumlarından, küçüklerimizin ne kadar çok etkilendiğine onlarca defa şahit tekrar şahit oldum.

Çocuklar ilk olarak aynı zamanda en çok gördüğü ve izlenim yapabildiği kişi ebeveynleridir. Çocuklar gözlemlediği davranışları kendi içinde içselleştirmeye başlayıp davranışlarına yansıtmaya başlar. Başka bir söylemle ebeveynlerin aynası olabilir. Çocuklarımız ebeveynler arasında yaşanan problemler hakkında hiçbir şey söylemese de her şeyin farkındadır.

Çünkü çocukların gözlem yeteneği gelişmiştir. Örneğin, aile içinde kavga, küfür, şiddet gibi olayların olduğu ailede yetişen çocukların sosyal ortamda içe kapanık bir hal sergilemesi sıkça karşılaştığımız durumlardan herhangi bir tanesidir. Bizlerin bu konuda yapması gereken şey oldukça açıktır. Çocuklarımızın birey olduklarının farkına varmalıyız.  Aile içinde yapılacak aktivitelerde onunda fikrini almak onu aile içinde yer alan bir birey olarak hissetmesini sağlar. Aynı zamanda özgüvenin gelişmesi konusunda da katkı sağlar. Bir başka çok sık rastlanan ebeveyn tutumundan da bahsetmek istiyorum. ‘’Çocuğum hayır ona dokunma!’’ ‘’Çocuğum git buradan’’ gibi yönlendirici ve kırıcı olan sözler, çocuğu engellemeye yönelik ebeveynlerin söylediği cümle kalıplarıdır.

Unutulmamalıdır ki bu kalıplar çocuğu o eylemi yapmaya daha çok yönlendirir. Çünkü çocuğa açıklamak yerine davranışına tek seferlik ket vurur. Ayrıca bu tür davranışlar çocuklarda özgüven problemine ve kendini değerli görmemesine kadar varan problemlere neden olabilir. Ebeveyn ona dokunma, git buradan yerine ona dokunduğunda kendine ve bize şu gibi zararlarını olduğunu düşündüğümüzden bunu yapmanı istemiyoruz tarzında bir yaklaşımla anlatılırsa, çocukta davranışını bir daha yapmamak üzere sonlandırır.

Bir başka sık rastlanan yanlış ebeveyn tutumu sınırla ilgilidir. Çocuklara her isteklerini istedikleri zaman yapılmasından dolayı bazı problemler ortaya çıkmaktadır. Bu tutumla büyütülen çocuklar ileride sınır problemiyle karşı karşıya kalırlar. Örnek olarak çocuğun aileyi dinlememesi, istediği gibi her yere gitmesi, ağlayarak oyuncak aldırmak gibi örnekler verebiliriz.

Sınırla ilgili yapılması gereken ebeveyn tutumu ile ilgili örnek vermek gerekirse, çocuğunuzla tablet kullanma konusunda günlük 1 saatle kalmasına karar verdiniz. Eğer bu sınırı aşarsa kendisinin sonraki gün tablet kullanma süresinden kesileceğini söylemek gerekir. Ebeveynlerin açık, net ve kararlı olması gerekir. Kuralları çocukla birlikte almak önemlidir. Çocuklar gözlem yeteneğini çok iyi kullanırlar. Sınır konusunda tolerans gösteren ebeveynine sınırı gevşetme konusunda zorlayabilir. Ondan dolayı sınırlar konusunda toleransız olmak böyle süreçlerde olması gereken bir tutum olarak gösterilebilir.

Ebeveynlerin çocuklara aşırı korumacı tutum sergilemesi de  olumsuz sonuçlara neden olabilir. Yapılan araştırmalara göre, aşırı korumacı ailelerin çocukları başını belaya sokmaya daha meyilli oldukları saptanmıştır. Ayrıca ailesinin izin vermediği şeyler karşısında tepki alacağını bildiği için yalana daha yatkın olabiliyorlar.

Ebeveynler çocuklarına ‘’sen yapamazsın’’ ve  ‘’sen beceremezsin’’ gibi cümle kalıpları kullanabiliyor. Bu tür cümleler kullanmak çocukların deneme ve keşif davranışına ket vurmaktadır. Çocuk deneyerek ve hata yaparak doğruyu bulur.Bu şekilde çocuğun aileyle bağımlı olması söz konusu olabilir. Örnek, çocuk tek başına banyo yapamaz, yemek yiyemez gibi davranışlar çocukta gözlemlenebilir. Çocuklara yaşına uygun olmayan sorumluluklar verip yapamıyorsun demekte son derece  yanlıştır. Gelişimine uygun yavaş yavaş artan sorumluluklar vermek uygun olacaktır. Çocukla sağlıklı bir ilişki kurmak önemlidir.

İçinde bulunduğumuz yaşam şartlarından dolayı ebeveynler çocukları zaman ayırabilmekte zorluk çekiyor ancak ailenin her ne olursa olsun, çocuklarla bir arada olacakları bir zaman belirlemelidir. Örnek olarak ailecek yenilecek akşam yemekleri olabilir. Çocuğun o gün neler yaptığıyla ilgili konuşmak aile içi iletişim için oldukça önemlidir. Bir başka yanlış davranışsa ebeveynlerin kıyaslama yapmasıdır.

Unutulmamalıdır; her çocuğun kişilik özellikleri, mizaç ve ilgilendikleri alanlar farklılıklar göstermektedir. Doğru olan ebeveynlerin çocuğu kabul etmesi ve çocuğun kendi yönünü bulması konusunda ellerinden geldiğince yardımcı olması olabilir.

Çağatay Ersan

Uzman Klinik Psikolog ve Aile Danışmanı
Ebeveynlerin hatalı tutum ve davranışları
Masal Organizasyon

Bir Cevap Yaz BİLECİKLİ İptal

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

1 Yorum

  1. 1 Ocak 2022, 15:16

    Çağatay bey, Çocuklar kitap okumak istemiyor. Bilgiyi ise çözdükleri (hatalı) testlerin doğru yanıtlarına bakarak öğrenmeye çalışıyor. Çalışmadan puan almayı maharet olarak söylüyor. Sizce sadece (doğru) iletişim bu sorunu çözer mi? Öğretmenler bile çocuklarına kitap okutamıyor.

    Cevapla
Bizi Takip Edin