Ertuğrul Sancağına bağlı, İçerisinde her türlü mimari yapı, atölye, fabrika, cami, mescit, kilise; yani insan yaşamı için gerekli birçok çeşitli yapıyı barındıran Küplü Nâhiyesinin toplam nüfusu 10.312’ydi. 20. Yüzyıl başlarında Küplü Nahiyesinin 10 köyü ve 12 Mahallesi vardı..
Küplü köyü, Bilecik’in 6 km doğusunda, Söğüt’ün 18 km kuzeybatısında, Sakarya nehri ile birleşen Karasu çayı vadisinde bulunmaktadır. 1886’ya kadar Bilecik’e bağlı bir köy statüsündeydi.
Küplü 1886 yılında yapılan idari düzenleme ile Söğüt Kaymakamlığının bir nahiyesi durumda idi. Ertuğrul Sancağına bağlı Küplü Nahiyesinin toplam nüfusu 10.312’ydi.
20. Yüzyıl başlarında Küplü Nahiyesinin 10 köyü ve 12 Mahallesi vardı. 12 mahalle’den 10’u Rumların yaşadığı mahalleler olarak bilinmektedir. Rumlar genellikle nahiyenin merkezi sayılan şimdiki çarşı çevresinde, Türkler ise karayolu üzerinde karasu çayı kıyılarında yaşıyorlardı.
İstanbul-Ankara demiryolu hattının yapılmasında sonra ticaret merkezi haline gelmiştir. Küplü demiryolu bağlantısı sebebiyle doğrudan İstanbul ile ticari açıdan bağlantılı olup ve ekonomik açıdan da hızlı bir şekilde kalkınmasını sağlamıştır.
Küplü’de 1907-1908 yıllarında 330 dükkan,2 debbağhane (dericilik), 1 gazhane, 2 eczane, 4 han, 4 hamam, 2 cami, 2 mescit, 1 kilise, 1 ruhban okulu, 1 medrese, 3 okul, 2 otel, 8 lokanta, 13 kahvehane, 1 gazino, 6 yağhane, 4 boyahane, fırın, 10 ipek fabrikası bulunduğu bilinmektedir.
1923 yılında Lozan Barış Antlaşmasına ek olarak Türkiye ve Yunanistan arasında Nüfus Mübadelesi adı altında zorunlu göç anlaşması imzalanmış. Anlaşma sonucunda Türkiye de bulunan Ortodoks Hristiyan Rum vatandaşları Yunanistan’da bulunan Türk vatandaşlarımızla karşılıklı zorunlu göçe tabi tutulmuşlardır. Küplü’de yaşayan Ortodoks Hristiyan Rum vatandaşlarının büyük bir çoğunluğu Yunanistan’nın Serez kentine göç etmişlerdir. Zorunlu göçle beraber Küplü nüfusunun büyük bir çoğunluğunu oluşturan Ortodoks Hristiyan Rum vatandaşlarının Yunanistan’a göç etmeleriyle nüfus oldukça azalmıştır.
Kaynakça
– Umut Özdemir, Bilecik Belediyesi Arkeolog
– Halim Demiryürek, Ertuğrul Sancağı, Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Yayınları, Bilecik 2015
-Resimler: kuplukoyu.com
Bilecik Valiliğimizin Kültür Bakanlığından AB den alabileceği destek ile yapılacak resterasyona müteakip Küplü beldemiz Safranbolu-Cumalıkızık
olmaması için önünde hiçbir engel yoktur.
Slm ve syg.larımla
İsmail Hakkı Durgut
Emegı geçenlere saygılar
Bu Çalışmaları yapan ORHAN ARISOY’a teşekkürler. mekanı cennet olsun inşallah.